پس از آتاتورک، اردوغان میخواهد دومین بنیانگذار ترکیه باشد
تاریخ انتشار: ۱۰ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۷۳۸۵۲
پس از دو هفته کارزار انتخاباتی گرم در ترکیه، رجب طیب اردوغان با کسب ۵۲ درصد آرا در دور دوم انتخابات بر رقیب خود کمال قلیچداراوغلو غلبه کرد و برای بار سوم رییس جمهوری ترکیه شد.
به گزارش ایران اکونومیست، روزنامه النهارالعربی نوشته است: ائتلاف مخالف هم در انتخابات ریاستجمهوری و هم در انتخابات پارلمانی، در مقابل اردوغان شکست خورد و فرصت طلایی را که در چند ماه اخیر به دلیل انتقادهای وارده به اردوغان و حزب عدالت و توسعه در اختیارش قرار گرفته بود، از دست داد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در چند سال آخر ریاستجمهوری اردوغان، ترکیه با شرایط اقتصادی سختی مواجه بود. افزون بر آن در زمینلرزه فوریه گذشته که ۴۵ هزار کشته به جا گذاشت، دولت اردوغان بهطور گسترده هدف انتقاد قرار گرفت زیرا با صدور بیرویه مجوز ساختوساز در مناطق آسیبدیده، مسبب بالا رفتن تلفات انسانی شده بود.
انتقاد دیگری که از اردوغان میشد، این بود که او ۲۰ سال پیش وقتی قدرت را به دست گرفت، سیاست خارجی خود را بر بنیاد سیاست «مشکل صفر» با کشورهای همسایه آغاز کرد، اما با گذشت زمان از این سیاست روی گرداند و به سمت سیاست «مشکل با همه» گام برداشت. بهویژه بعد از شروع «بهار عربی» در ۲۰۱۱. از این جهت در چند ماه اخیر برای ائتلاف مخالف اردوغان فرصت مناسبی فراهم شد تا افکار عمومی را به سود خود و علیه اردوغان بسیج کند، اما ائتلاف مخالف نتوانست از این فرصت طلایی استفاده بهینه کند.
در واقع اردوغان در سالهای اخیر ریاستجمهوری خود با دشواریهای زیادی دستوپنجه نرم کرد. او علیه جریانهای سکولار و لیبرال در کشور مبارزه سیاسی و رسانهای سختی به راه انداخت و تلاش کرد جلو پیشرفت آنها را بگیرد و اقتدار خود را افزایش دهد. بهویژه پس از کودتای ناکام سال ۲۰۱۶، توانست در سال ۲۰۱۷ در قانون اساسی تغییراتی دهد و نظام سیاسی ترکیه را از پارلمانی به ریاستی تبدیل کند که در نتیجه، اختیارات ریاستجمهوری افزایش یافت و از اختیارات پارلمان کاسته شد.
هم پیروزی اردوغان برای سومین بار در انتخابات ریاستجمهوری در تاریخ ترکیه سابقه ندارد و هم کشیده شدن انتخابات به دور دوم در این کشور. اگر اردوغان پنج سال دوره سوم ریاستجمهوری خود را سپری کند، نخستین سیاستمداری خواهد بود که پس از تاسیس جمهوریت در ترکیه، ۲۵ سال در قدرت مانده است. گویا اردوغان میخواهد در کنار مصطفی کمال آتاتورک، بنیانگذار ترکیه نوین، جای پای ماندگاری در تاریخ ترکیه برای خود باز کند و دومین سیاستمداری باشد که تاثیر ژرف خود را بر نسلهای آینده به جا میگذارد.
اردوغان در دوران زمامداری خود، توانست جمهوری ترکیه را از اساس دگرگون کند. او قدرت حداکثری سکولاریسم را که آتاتورک پیریزی کرده بود، کاهش داد و ارتش را که همواره بازیگر اول سیاست در این کشور بود و نبض جامعه را در دست داشت، از معادله سیاسی بیرون کرد. جالبتر اینکه در اکتبر آینده که ترکیه صدمین سالگرد تاسیس جمهوریت را جشن میگیرد، صدرنشین و ستاره آن جشن هم اردوغان خواهد بود؛ یعنی کسی که تغییرات زیادی را بر جمهوریت آتاتورک تحمیل کرده است.
به نوشته ایندیپندنت، ناظرانی که شخصیت رجب طیب اردوغان را خوب میشناسند، میگویند او خود را بنیانگذار دوم جمهوری ترکیه میداند؛ جمهوری که میان میراث اسلامی عثمانی و میراث سکولاریسم آتاتورکی توازن برقرار میکند و در تقویت همزمان گرایش ملی و اسلامی تلاش میورزد. اردوغان میخواهد در ۱۰۰ سالگی ترکیه نوین، آغاز ۱۰۰ سال دیگر را اعلام کند که تحتتاثیر اندیشهها و کارنامههای او خواهد بود. در واقع جشن ۱۰۰ سالگی جمهوریت به اعلان مرگ جمهوریت آتاتورک و تولد جمهوریت اردوغان مبدل خواهد شد. البته با این تفاوت که آتاتورک جمهوری خود را بر روش دیکتاتوری استوار کرده بود، اما اردوغان این شانس را ندارد؛ زیرا قدرت در ترکیه به صورت عمودی تقسیم شده است و بنیانگذار دوم با موانع بزرگی روبرو خواهد بود؛ از چندقطبی شدن جامعه درباره مسائل مهم و بنیادین گرفته تا بحران اقتصادی و چالشهای خارجی با دشمنان و متحدان.
به هر صورت، پیروزی اردوغان برای دور سوم ریاستجمهوری و پیروزی ائتلاف اردوغان در پارلمان به معنای این نیست که راهی که او در پیش دارد، با گل فرش شده است. زیرا اگرچه ائتلاف مخالف اردوغان در انتخابات شکست خورد، در بسیج کردن نزدیک به نیمی از جامعه پیروز شد. از این جهت مسیری را که اردوغان و حزبش در پیش دارند، باید با دقت هرچه بیشتر زیر نظر گرفت. به ویژه باید منتظر بود و دید که اردوغان در جشن ۱۰۰ سالگی نخستین جمهوری ترکیه چه موضعی اتخاذ خواهد کرد.
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: رجب طیب اردوغان
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: رجب طیب اردوغان ریاست جمهوری جمهوری ترکیه ائتلاف مخالف بنیان گذار ۱۰۰ سال
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۷۳۸۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اهداف سهگانه اردوغان از سفر به عراق چه بود؟
خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه پس از ۱۳ سال به عراق سفر کرد. چندین وزیر عضو کابینه، رییس سرویس اطلاعاتی میت و برخی از مشاورین نظامی و اقتصادی در این سفر اردوغان را همراهی کردند. نگاهی به لیست توافقنامههای امضا شده بین اردوغان و محمد شیاع السودانی نخست وزیر عراق، نشان دهنده این است که اقتصاد و امنیت به عنوان دو رکن مهم اهداف آنکارا در این سفر برجسته شد و ترکیه میخواهد از ظرفیتهای اقتصادی عراق بالاترین بهره را ببرد.
عراق و ترکیه ۲۶ موافقتنامه و یادداشت تفاهم در زمینه های امنیتی، تجاری، آب، توسعه و سایر زمینه ها امضا کردند. تلاش برای تحقق اهداف پروژه «مسیر توسعه»، از مهمترین اهداف ترکیه در عراق است و قرار است برای اتصال بندر فاو عراق به ترکیه و ایجاد یک گذرگاه تجاری جدید از فاو تا بندر مرسین ترکیه در سواحل دریای مدیترانه، قطر و امارات متحده عربی نیز مشارکت مالی داشته باشند. به همین خاطر، علاوه بر عبدالقادر اورال اوغلو، وزیر ترابری و زیرساخت ترکیه و رزاق محیبس الصداوی وزیر حمل و نقل عراق، جاسم بن سیف السلیطی وزیر حمل و نقل و ارتباطات قطر و سهیل محمد المزروعی وزیر انرژی و زیرساخت امارات نیز در مراسم امضای یادداشت تفاهم حضور داشتند.
اردوغان، پس از دیدار با محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق در نشست مشترک خبری اعلام کرد: «این سفر و توافقهایی که امضا شده، نقطه عطف جدیدی در روابط ترکیه و عراق خواهد بود. توافقنامه چارچوب استراتژیک برای همکاری مشترک که با نخست وزیر محترم عراق امضا کردیم، یک نقشه راه ارزشمند و استوار است. همکاری در زمینه امنیت و مبارزه با تروریسم یکی از مهمترین موضوعات دستور کار ما بود. اشاره رسمی عراق به این که پ.ک.ک یک گروه ممنوعه است، مورد استقبال ماست و درباره اقدامات مشترک قابل اجرا علیه گروه تروریستی پ.ک.ک و شاخههای آن که از خاک عراق ترکیه را هدف قرار میدهند، رایزنی کردیم». اردوغان همچنین درباره ادامه حمله های رژیم صهیونیستی به غزه گفت: «با مقامات عراق، تأثیرات ظلم اسراییل در فلسطین بر منطقه خود را مورد بررسی قرار دادیم و درباره گامهای مشترکی که میتوانیم برداریم رایزنی کردیم».
محمد شیاع السودانی نخست وزیر عراق نیز امنیت عراق و ترکیه را به هم مرتبط دانست و اعلام کرد: «در این دیدار درباره همکاری امنیتی که ثبات ترکیه و عراق را تضمین می کند، توافق کردیم. نمیتوانیم اجازه حمله به کشور دیگری از طریق خاک عراق را بدهیم».
عراق طی سالیان گذشته به یکی از مهمترین مقاصد صادرات کالا و شرکای تجاری ترکیه تبدیل شده است. اردوغان در جریان سفر به بغداد، درباره حجم مبادلات تجاری گفت:«حجم تجارت بین کشور ما و عراق در سال گذشته حدود ۲۰ میلیارد دلار بود. ما می خواهیم این حجم را به سطوح بالاتر برسانیم. درباره اقداماتی که در این زمینه باید انجام دهیم با جناب نخست وزیر صحبت کردیم».
مثلث اهداف ترکیه در عراق
طی سالیان گذشته، ترکیه در حوزه حساس آب و امنیت، مشکلات خاصی برای عراق به وجود آورده است. مقابله با تحرکات تروریستی پ.ک.ک از سوی نیروی هوایی و نیروی زمینی ترکیه، بارها موجب آن شده که روستاییان مناطق مرزی شمال عراق، امنیت و امکان تردد و فعالیت روزمره را از دست بدهند و امنیت غیرنظامیان منطقه در خطر قرار بگیرد. ترکیه همچنین با سدسازی و اعمال کنترل بر میزان ورود آب به عراق، عملا همسایه خود را در تنگنا قرار داده و این در حالی است که مناطق گستردهای از شمال و جنوب عراق، به بازار مصرف کالاهای ترکیهای تبدیل شده است. بنابراین به شکل اجمالی میتوان گفت که اقتصاد، امنیت و آب، سه ضلع مثلث اهداف ترکیه در عراق هستند.
ترکیه به دنبال خرید نفت از عراق است و میخواهد در آینده، گاز عراق را نیز منتقل کند و علاوه بر پروژههای عمرانی عظیم، در بازار مصرف مواد غذایی، پوشاک و مبلمان عراق، امتیازات کلانی به دست آورد و در حوزه آب نیز از کارت فشار استفاده کند. در عین حال، به دنبال آن است تا با همکاری و همراهی ارتش عراق و همچنین نیروهای پیشمرگه اقلیم کردستان عراق، به تهدیدات تروریستی پ.ک.ک پایان دهد. اما هنوز مشخص نیست که در میدان عمل، کمیته عملیاتی مشترک تا چه اندازه بتواند امکان هماهنگی بین نیروها و تغییر شرایط بر روی ارض واقع را ایجاد کند.
سفر اردوغان به اربیل
رییس جمهور ترکیه، پس از پایان دیدارهایش در بغداد، راهی اربیل شد تا با سران اقلیم کردستان عراق نیز دیدار و گفت و گو کند. یکی از نکات برجسته مهم در سفر اردوغان به اربیل، این بود که او با نچیروان بارزانی رییس اقلیم، مسرور بارزانی نخست وزیر اقلیم و اعضای کابینه محلی دیدار کرد اما با بافل طالبانی رهبر حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق دیداری صورت نگرفت. برخی از روزنامه نگاران و تحلیلگرانی که اردوغان را در این سفر همراهی میکردند، اعلام کردند که آنکارا به بهانه آزادی عمل فعالیت نیروهای گروه موسوم به حزب کارگران کردستان ترکیه در سلیمانیه، در مقابل طالبانی موضع گرفته و در هفتههای اخیر، اردوغان و هاکان فیدان وزیر امور خارجه کابینه او، بارها به طور آشکار به اتحادیه میهنی هشدار داده و از طالبانی انتقاد کردهاند.
اما با وجود اینکه روابط رو به رشد و تثبیت شده ای بین ترکیه و حزب دموکرات کردستان به رهبری بارزانی وجود دارد، کنترل نفت عراق در اختیار دولت مرکزی بغداد است و پس از صدور حکم دادگاه، ترکیه و اقلیم کردستان عراق، نمیتوانند نفت عراق را به شکل غیرقانونی به فروش برسانند.
نتیجه
عراق به عنوان یکی از ثروتمندترین کشورهای منطقه، علاوه بر حوزه نفت و انرژی، در بخشهای دیگری نظیر کشاورزی و بازار مصرف، مورد توجه دولت و بخش خصوصی ترکیه قرار گرفته است. انتظار میرود در شرایطی که بحران اقتصادی ترکیه را فرا گرفته و تورم و ناتوانی در تامین مالی اقتصاد این کشور را با مشکلات بزرگی روبرو کرده، عراق عملا به یک مجرای تنفسی تبدیل شود و دولت اردوغان، بخشی از مشکلات اقتصادی خود را با مواهب و آوردههای عراق حل کند.
کد خبر 6086239